Duyguları Anlamak
DUYGULARI ANLAMAK
Çocukların
en büyük ihtiyacı her duyguda yanlarında olabilen ebeveynlerdir. Aslında bu
onlar için görülme ve onaylanma ihtiyacıdır. Zorlandıkları duygular da
yaşarlar. Bize duygularını gösterirler; kimi zaman bu duygu öfke, üzüntü, hayal
kırıklığı, endişe olur. Ancak çoğu zaman bu zorlandıkları duyguları farkında
olmadan görmezden gelebiliriz. Duyguyu anlayıp onaylamak yerine, o an
hissettikleri zorlayıcı duygu durumdan onları çıkartıp mutlu olsunlar isteriz.
Her zaman mutlu değillerdir, olması gereken de bu değildir…Bizim amacımız
onları mutlu etmeye çalışan olmak değil her duygusunda onunla kalabilen
mutluyken de, mutsuzken de, kızgınken de, endişeliyken de ben yanındayım
biliyorum böyle hissediyorsun diyebilen kişi olmak, işte ilişki tam da buradan
kuruluyor. Anlaşıldığımız yerde olmak isteriz değil mi?
Duyguları
inkar etmenin doğru yol olduğu yanılgısı ne yazık ki çoğumuza ebeveynlerimizden
bize miras olarak kalmıştır. ‘Üzülecek ne var?’ ‘Ağladığını duymayacağım!’ ‘Abartma
alt tarafı bir oyuncak!’ Belki de bu veya buna benzer çokça cümle duymuşuzdur
ebeveynlerimizden. Duygularımızın kabul görmediği, önemsizleştirildiği bir
yaklaşım ne hissettirir? Duygularımızın inkar edildiğini, önemsizleştirildiğini
hissetmek yetişkin veya çocuk fark etmeksizin karşımızdaki kişiyle ilişki
kurmamıza engel olur. Tam tersi herhangi bir duygudayken karşımızdakinin
şefkatle kabulünü yanımızda hissettiğimizde uyumlu bir bağ kurabiliriz. Şimdi
bu cümleleri duyguları yok sayan değil de şefkatle anlayıp kabul eden tarafa
çekelim bakalım ne hissettirecek?
-‘Üzülecek ne var?’
cümlesi yerine ‘Üzgün görünüyorsun, sanırım seni üzecek bir şey oldu bana
anlatmak ister misin?’
-‘Abartma alt tarafı
bir oyuncak!’ cümlesi yerine ‘Biliyorum bu oyuncak senin için çok değerliydi,
kırılması seni çok üzdü, istersen birlikte tamir etmeyi deneyebiliriz.’
Çocuğu önemseyerek dinleyen, yaşadığı duyguyu kabul eden
ve zorlandığı konu hakkında konuşmasına izin veren bu ebeveyn yaklaşımında
çocuk kendini ve duygularını fark eder ve duygularıyla başa çıkabilme gücünü
elde eder. Ve en önemlisi bir çocuğun hissettiklerini onayladığımız zaman
bizimle güvenli bir bağ kurar, ilişkimiz güçlenir.
Uzm. Psikolog Büşra Köseoğlu